In steeds meer zorgorganisaties wint datagedreven werken aan belang en voorlopers hebben inmiddels data een strategische positie gegeven. Dit bevestigt dat het geen technische aangelegenheid is, maar een strategisch asset dat de basis vormt voor betere zorg en efficiëntere processen. In deze blog legt Jeroen Buisman, eigenaar van InfoReports, uit waarom data een strategische pijler van elke zorgorganisatie zou moeten zijn.
De strategische waarde van data
Goede, tijdige en juiste data helpt organisaties vooruit. Het stelt je in staat om niet alleen achteraf te analyseren, maar juist ook om te voorspellen en proactief te sturen.
In zorgorganisaties zie je dit belang in vrijwel alle uitdagingen: van KPI-dashboards en rapportages tot capaciteitsplanning en kwaliteitsverbetering. Cijfers en feiten liggen aan de basis van betere beslissingen, optimale processen, een financieel gezonde organisatie en uiteindelijk betere zorg.
Toch is er vaak een discrepantie tussen het belang dat een organisatie zegt aan data te hechten en de positie die de data-afdeling inneemt. Veel organisaties noemen ‘datagedreven werken’ als strategische pijler, maar positioneren de afdeling die dit mogelijk maakt als ondersteunende functie.
De misvatting over data als puur IT-onderwerp
Data en Business Intelligence draaien niet om techniek. Natuurlijk, er komt technologie bij kijken. Maar in essentie gaat het om het ontsluiten van informatie die waarde toevoegt aan je organisatie.
Een misvatting is dat BI niet meer is dan een paar queries die data uit verschillende bronnen bij elkaar brengt: ‘We hebben de data toch al? Wat is er dan zo moeilijk aan?’ De werkelijkheid ligt iets gecompliceerder. Data uit alle verschillende bronnen bij elkaar brengen en presenteren op een manier die logisch, betrouwbaar en juist is, vraagt om een diepgaande kennis van zowel techniek als processen. En daarbij ligt de nadruk vooral op kennis van de processen en op wat de data vertelt.
Voorlopers positioneren data strategisch
Steeds meer zorgorganisaties onderkennen de strategische waarde van data en het analyseren ervan. Zo heeft Medisch Spectrum Twente een Data Expertise Centrum opgericht als centraal aanspreekpunt voor alles rondom data, analytics en datagedreven werken. Ook UMC Utrecht heeft recent een Chief Data Officer aangesteld als kwartiermaker voor hun data- en analysecentrum. Kortom: er is een verschuiving zichtbaar, maar nog lang niet overal is dat het geval.
De impact van positionering op data-effectiviteit
De plek van de data-afdeling in de organisatie weerspiegelt dus de waarde die aan data wordt toegekend. Als data strategisch wordt gepositioneerd, krijgt het letterlijk een stem aan de directietafel. Daar kan het direct bijdragen aan de zorgstrategie, financiële besluitvorming en procesverbeteringen. Zonder deze strategische positie ontstaat het risico dat de focus verschuift naar technologie en tools, in plaats van naar wat echt belangrijk is: waardevolle inzichten die tot betere beslissingen leiden.
Het gaat niet om de mooiste dashboards of de nieuwste software, maar om de vraag: helpt deze informatie onze organisatie verder? Een strategische data-positie zorgt ervoor dat deze vraag centraal blijft staan.
Hoe geef je data een strategische positie?
Hoe je de afdeling ook vormgeeft, het creëren van een aparte data-afdeling met een duidelijk mandaat is een belangrijke eerste stap. Positioneer deze afdeling strategisch in de organisatie, idealiter direct onder het bestuur of als onderdeel van een strategische afdeling.
Vorm daarnaast een datastuurgroep met sleutelfiguren uit verschillende disciplines, zodat zowel management als zorgprofessionals vertegenwoordigd zijn. Deze groep helpt bij het bepalen van prioriteiten en zorgt voor afstemming met de organisatiedoelen.
Denk bij het inrichten van je data-afdeling vanuit use-cases, niet vanuit techniek. Begin niet met welke BI-tools je nodig hebt, maar met welke beslissingen je kunt verbeteren met betere informatie.
Investeer bovendien in het verhogen van kennis over hoe data optimaal gebruikt kan worden, en kweek begrip over hoe data verzameld en verwerkt wordt. En vergeet niet successen te vieren om de impact van data zichtbaar te maken.
De data-afdeling als strategische partner
Een strategisch gepositioneerde data-afdeling is een partner voor de hele organisatie. Ze begrijpt zowel technische als organisatorische aspecten en spreekt niet alleen de taal van IT, maar begrijpt ook de zorgprofessionals.
Deze afdeling werkt proactief, denkt mee over informatiebehoefte en anticipeert op ontwikkelingen. Ze vertaalt doelstellingen naar informatiebehoeften en zorgt voor de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste personen.
Van ondersteunende functie naar strategische meerwaarde
De transitie van data als ondersteunende functie naar strategische pijler vraagt om cultuurverandering en leiderschap. Maar de beloning is het waard: het verschil tussen worstelen met data en data gebruiken om continu te verbeteren. Tussen reactief rapporteren en proactief sturen.
In een tijd waarin de zorg onder druk staat door personeelstekorten, vergrijzing en stijgende kosten, kan dat verschil doorslaggevend zijn voor de toekomst van je organisatie.
Jeroen Buisman
Meer weten?
Ben je benieuwd hoe je data binnen jouw organisatie kunt positioneren als strategische pijler? InfoReports helpt met Zorgstuur, een databeheersysteem bestaande uit InfoScope, DataScope en QualityScope. Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek over jouw specifieke uitdagingen.
Nog geen concreet vraagstuk, maar wil je wel geïnspireerd blijven? Volg onze LinkedIn-pagina of schrijf je in voor onze nieuwsbrief.